27.03.2023

Kolejne zmiany Kodeksu pracy – implementacja dyrektywy work-life balance i dyrektywy ws. przejrzystych i przewidywalnych warunków zatrudnienia


Warning: Undefined variable $post_id in /home/platne/serwer14267/public_html/wp-content/themes/jlsw/single.php on line 31

W najbliższym czasie do Kodeksu pracy zostaną implementowane dwie dyrektywy:

  • Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1152 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy w Unii Europejskiej oraz
  • Dyrektywa Paramentu Europejskiego i rady (UE) 2019/1158 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów (tzw. dyrektywa work-life balance).

Ustawa zmieniająca, wprowadzająca do polskiego prawa założenia ww. dyrektyw  została podpisana przez prezydenta w dniu 24 marca 2023 r., czekamy na publikacje w Dzienniku Ustaw.

Implementacja dyrektyw będzie wiązała się z pojawieniem się w polskim prawie nowych uprawnień pracowniczych. W efekcie powyższego, pracodawców czeka szereg wyzwań, związanych z koniecznością wprowadzenia i dostosowania się do zmian powszechnie obowiązujących przepisów prawa pracy.

W artykule tym chcielibyśmy nieco przybliżyć Państwu wybrane, najważniejsze założenia Dyrektyw, wprowadzone do Kodeksu Pracy:

Zmiany w urlopach: 

Urlop rodzicielski:

  • Indywidualne prawo do urlopu rodzicielskiego, niezależne od pozostawania matki dziecka w zatrudnieniu (ubezpieczeniu) w dniu porodu;
  • Każdemu z rodziców dziecka przyznane będzie wyłączne prawo do 9 tygodni urlopu rodzicielskiego;
  • Urlop rodzicielski będzie udzielany każdorazowo albo nie więcej niż w 5 częściach, nie później niż do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6. rok życia;
  • Prawa tego nie będzie można przenieść z jednego rodzica na drugiego;
  • Ustalona zostanie wysokość zasiłku macierzyńskiego za cały okres urlopu rodzicielskiego na poziomie 70% podstawy wymiaru zasiłku – co istotne, wskazane uprawnienie będzie dotyczyło również ojców.

Urlop opiekuńczy:

  • Nowym uprawnieniem przyznanym pracownikom będzie dodatkowy urlop opiekuńczy;
  • Pracownik będzie mógł skorzystać z bezpłatnego urlopu opiekuńczego w wymiarze 5 dni w roku kalendarzowym;
  • Z urlopu będzie można skorzystać, aby zapewnić osobistą opiekę lub wsparcie osobie będącej krewnym (tj. synowi, córce, matce, ojcu lub małżonkowi lub pozostającej we wspólnym gospodarstwie domowym, która wymaga opieki lub wsparcia z poważnych względów medycznych);
  • Za czas tego urlopu nie będzie przysługiwało wynagrodzenie.

Siła wyższa:

  • W prawie pracy pojawi się możliwość skorzystania przez pracownika ze zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej;
  • Zwolnienie będzie można wykorzystać w pilnych sprawach rodzinnych, tj. spowodowanych chorobą lub wypadkiem, jeżeli w związku z tym wydarzeniem będzie niezbędna natychmiastowa obecność pracownika;
  • Zwolnienie będzie przysługiwać w wymiarze 2 dni albo 16 godzin w roku kalendarzowym;
  • W okresie tego zwolnienia pracownik zachowa prawo do wynagrodzenia w wysokości połowy wynagrodzenia.

Pozostałe istotne zmiany: 

  • Pracownik wychowujący dziecko do lat 8 nie będzie mógł, bez wyrażenia zgody, być zatrudniony w godzinach nadliczbowych, w porze nocnej, w systemie przerywanego czasu pracy oraz być delegowanym poza stałe miejsce wykonywania pracy.
  • Pracownik wychowujący dziecko do lat 8 lub zajmujący się niesamodzielnymi członkami rodziny, może złożyć wniosek o zastosowanie elastycznej organizacji pracy Wniosek o elastyczną organizację czasu pracy pracownik może złożyć nie później niż na 21 dni przed planowaną datą rozpoczęcia świadczenia pracy z uwzględnieniem elastycznej organizacji czasu pracy. Pracodawca powinien uzasadnić powody, dla których odmówi pracownikowi skorzystania z elastycznej formy pracy. Elastyczna organizacja pracy będzie polegać na:
  • pracy zdalnej,
  • zastosowaniu systemu przerywanego czasu pracy,
  • zastosowaniu systemu skróconego tygodnia pracy,
  • zastosowaniu weekendowego systemu pracy,
  • zastosowaniu indywidualnego rozkładu czasu pracy,
  • różnych godzinach rozpoczynania pracy,
  • obniżeniu wymiaru czasu pracy.
  • Pracownikom przysługiwać będą także dwie dodatkowe przerwy, które będą wliczane do czasu pracy.  Pracownik będzie miał prawo do drugiej przerwy, jeżeli dobowy wymiar pracy pracownika jest dłuższy niż 9 godzin pracy oraz trzeciej przerwy, jeżeli dobowy wymiar czasu pracy pracownika jest dłuższy niż 16 godzin. Obie przerwy powinny trwać nie krócej niż 15 minut każda.
  • Nowe prawo gwarantuje pracownikowi, że nie będzie mógł w jakimkolwiek stopniu być traktowany w sposób niekorzystny przez pracodawcę lub nie będą mogły być względem niego wyciągane jakiekolwiek konsekwencje z powodu skorzystania z uprawnień przysługujących na podstawie Kodeksu pracy.
  • Pisemna informacja o warunkach zatrudnienia, wręczana pracownikowi w ciągu pierwszych siedmiu dni zatrudnienia, zostanie rozszerzona m.in. o informację dotyczącą prawa do szkoleń, długości płatnego urlopu przysługującego pracownikowi etc. Będzie to dotyczyć także pracownika wysyłanego do pracy do państwa UE lub państwa trzeciego oraz pracownika delegowanego.

Mogą Cię zainteresować